Na tragu satiričnog humora ,, Dobrog vojnika Švejka“ Jaroslava Hašeka, mladi češki reditelj Jirži Mencl odlučuje da ekranizuje genijalni roman briljantnog češkog pisca i boema (disidenta) Bohumila Hrabala - ,,Strogo kontrolisani vozovi“, njegov britki, ironični napad na ideološki dogmatizam jednog društva u haosu Drugog svetskog rata, napad na birokratsku glupost i okoštalost, kao i napad na moralne ,, vrednosti“ tj. licemerje jednog društva u rasulu. Mencelov humoristički pogled ostvaren je kroz jednostavnu životnu priču o mladiću Milošu Hrmi, njegovom odrastanju, sazrevanju, zaposlenju i prvim seksualnim iskustvima unutar jedne provincijske železničke stanice( strateški ,, značajne“ za strane u sukobu)... Pored simpatičnog, naivnog i urnebesno konfuznog Hrme (koji kreće u život očevim stopama i počinje da radi na železnici), kroz film defiluje masa fantastičnih likova – parodičnih i tragikomičnih predstavnika jednog zaparloženog društva i provincijske svesti: od dispečera Hubičke do mlade i izazovne telegrafistkinje Zdeničke (,,junakinje“ legendarne erotične i humoristične scene sa pečatiranjem njene zadnjice i butina službenim pečatom železnice, tokom noćne smene na idiličnoj i učmaloj stanici) i ,, alanfordovskih“ članova Otpora koji se na tragikomičan način suprotstavljaju organizovanoj nemačkoj sili ,, kluzoovskim“ diverzantskim akcijama...
Izuzetno maštovito, prefinjeno, nepretenciozno i urnebesno ironično filmsko ostvarenje Jiržija Mencla (kao debitanta) i češkog Novog talasa, izvrstan spoj jedne sjajne literature – humoriste Hrabala (čija će dela uglavnom ekranizovati i dodatno popularizovati upravo Mencl) i fantastičnog izdanka Praške filmske škole – jednog pokreta zaodenutog u ruho silne energičnosti, kreativnosti, vanrednog smisla za humor i kritičkog osvrta na društvo zatrovano ideologijom komunizma, a potom i vojnom intervencijom glavnih ideologa – SSSR-a... Na neki način bio je to uvod u legendarno Praško proleće 1968. godine, bio je to nezaustavljivi duh slobode, oslobođen kroz krik humora jednog jedinstvenog naroda, otpornog na demagogiju i pritiske nakaradnog režima, zasnovanog na lažima, sili i licemerju...
Žanr: | komedija, drama, rat |
Godina: | 1966 |
Reziser: | Jirí Menzel |
Scenario: | Bohumil Hrabal |
Uloge: | Václav Neckár, Josef Somr, Vlastimil Brodský |
Award: | Oscar, 1 nagrada i 6 nominacija |
Studio: | Filmové studio Barrandov |
Zemlja: | Čehoslovačka |
Jezik: | češki |
Trajanje: | 93 minuta |